Biologia człowieka
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WKFP-SL>BIOL | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nazwa przedmiotu: | Biologia człowieka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jednostka: | Zakład Antropologii | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Grupy: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Język prowadzenia: | polski | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
KATEGORIA PRZEDMIOTU: | Przedmiot podstawowy |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CZAS TRWANIA PRZEDMIOTU: | semestr 01 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
FORMA ZAJĘĆ, LICZBA GODZIN: | Ćwiczenia |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
METODY DYDAKTYCZNE: | (M14) Pokaz slajdów |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
METODY OCENY - FORMUJĄCA: | (F1) Aktywność na zajęciach |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
METODY OCENY - PODSUMOWUJĄCA: | (P3) Średnia ważona ocen formułujących |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Skrócony opis: |
INFORMACJE O NAUCZYCIELACH AKADEMICKICH OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA KARTĘ: dr Małgorzata Kowal WYMAGANIA WSTĘPNE 1. Znajomość biologii człowieka na poziomie szkoły średniej. CELE ZAJĘĆ 1. Zapoznanie studentów z budową komórki zwierzęcej, będącej jednostką strukturalną ciała. Zapoznanie z budową i funkcją poszczególnych organelli komórkowych oraz przebiegiem w nich podstawowych procesów biochemicznych. 2. Zapoznanie studentów z procesem starzenia się i śmierci komórki (apoptoza, nekroza). 3. Zapoznanie studentów z podstawowymi wiadomościami na temat rozwoju osobniczego (ontogenezy) człowieka ze szczególnym uwzględnieniem przebiegu rozwoju prenatalnego (śródmacicznego). 4. Zapoznanie studentów ze zmianami zachodzącymi podczas starzenia się organizmu człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem wybranych tkanek, oraz wynikającymi z tego zaleceniami dotyczącymi opieki nad osobami starszymi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pełny opis: |
WYKŁADY 1: Wstęp do przedmiotu - zapoznanie studentów z zakresem obowiązującego materiału, wymaganiami, zalecaną literaturą i formą zaliczenia. Definicja i powszechność procesu starzenia się. Długość życia człowieka i innych organizmów. 2: Komórka jako jednostka strukturalna budująca ciało. Budowa błony biologicznej oraz transport przez błony. Budowa i funkcja jądra komórkowego – budowa chromatyny, przebieg i znaczenie procesu replikacji i transkrypcji. Funkcje poszczególnych organelli komórki zwierzęcej. 3: Budowa i funkcja pozostałych organelli komórkowych. Najważniejsze procesy zachodzące w komórce oraz ich lokalizacja – translacja, oddychanie wewnątrzkomórkowe. 4: Cykl życiowy komórki, podziały komórek budujących ciało człowieka (mitoza i mejoza). Starzenie się na poziomie komórkowym, zjawisko nekrozy i apoptozy. 5: Powstawanie organizmu - lokalizacja i przebieg procesu spermato- i owogenezy. 6: Etapy rozwoju zarodkowego człowieka – zapłodnienie, bruzdkowanie, implantacja, kształtowanie się listków zarodkowych i ich różnicowanie się w poszczególne tkanki i narządy. 7: Powstawanie, budowa i funkcje błon płodowych. Budowa i funkcje łożyska. 8: Definicja tkanki. Rodzaje tkanek podporowych - chrzęstna, kostna, krew. Proces różnicowania się tkanek z mezenchymy. Budowa i funkcja tkanki chrzęstnej, jej typy. 9: Budowa i funkcja tkanki kostnej - budowa istoty międzykomórkowej, typy i funkcja komórek tej tkanki. Typy tkanki kostnej. Proces kostnienia. Przystosowanie tych tkanek do pełnienia swoich funkcji. 10: Powstawanie, budowa i funkcja poszczególnych elementów składowych krwi. 11: Typy tkanki mięśniowej, budowa miocytu i włókna mięśniowego, różnice między nimi. Mechanizm pobudzenia i skurczu w mięśniach gładkich. 12: Budowa mięśni szkieletowych, typy włókien mięśniowych. Mechanizm pobudzenia i skurczu w mięśniach poprzecznie prążkowanych. 13: Budowa i funkcje neuronu oraz komórek glejowych. Rodzaje włókien nerwowych, mechanizm przewodzenia impulsów nerwowych. Budowa synapsy. 14: Kolokwium zaliczeniowe. 15: Zaliczenie przedmiotu ĆWICZENIA 1: Wstęp do ćwiczeń - zapoznanie studentów z zakresem obowiązującego materiału, wymaganiami, zalecaną literaturą i formą zaliczenia ćwiczeń. Zapoznanie się z budową i zasadami obsługi mikroskopu świetlnego. 2: Analiza histologiczna wybranych preparatów tkankowych. 3: Proces starzenia się tkanki chrzęstnej, zmiany chondrocytów i macierzy związane z tym procesem . 4: Analiza preparatów histologicznych z tkanki chrzęstnej szklistej i sprężystej. 5: Proces inwolucji tkanki kostnej - zjawisko osteoporozy, osteomalacji, osteoartrozy. 6: Analiza preparatów histologicznych z tkanki kostnej gąbczastej i blaszkowatej. 7: Omówienie zmian zachodzących wraz z wiekiem w objętości szpiku kostnego i w przebiegu procesów hemopoetycznych. Starzenie się układu odpornościowego. 8: Analiza rozmazów krwi. 9: Kolokwium z tematyki starzenia się tkanek podporowych. 10: Zmiany inwolucyjne w budowie mięśni - zmniejszanie się liczby i masy włókien mięśniowych. 11: Analiza preparatów histologicznych przygotowanych z tkanki mięśniowej gładkiej i poprzecznie prążkowanej (serca i szkieletowej) 12: Zmiany liczby i struktury neuronów zachodzące z wiekiem. Spowolnienie procesów przewodzenia. Choroba Alzheimera, Parkinsona. 13: Analiza preparatów histologicznych z tkanki nerwowej. 14: Kolokwium dotyczące tematyki zmian inwolucyjnych tkanki mięśniowej i nerwowej. 15: Zaliczenie ćwiczeń.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Literatura: |
LITERATURA PODSTAWOWA: 1) Alberts B. i Bray D., Hopkins K. (2016) Podstawy biologii komórki. Tom I i II. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 2) Cichocki T, Litwin JA, Mirecka J. (2016) Kompendium histologii. Podręcznika dla studentów nauk medycznych i przyrodniczych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. 3) Marchewka A. , Dąbrowski Z. , Żołądź JA. (2020) Fizjologia starzenia się. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 4) Stevens A., Lowe J. (2000) Histologia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. 5) Bartel H. (2019) Embriologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: 1) Srebro Z, Lach H. (2000) Genetyczne, epigenetyczne i bioenergetyczne mechanizmy starzenia się i nowotworów. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. 2) Sikora E., Bartosz G., Witkowski J. (2009) Biogerontologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 3) Malejczyk J. Sawicki W. (2019) Histologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Efekty uczenia się: |
EU1 Wiedza: Student ma wiedzę i zna podstawową terminologię dotyczącą przebiegu cyklu komórkowego oraz podziałów komórki zwierzęcej – odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_W01 EU2 Wiedza: Student zna terminologię i ma wiedzę dotyczącą lokalizacji oraz przebiegu wybranych procesów biochemicznych zachodzących wewnątrz komórki zwierzęcej (oddychanie wewnątrzkomórkowe, transkrypcja i translacja) – odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_W01 EU3 Wiedza: Student zna terminologię i potrafi scharakteryzować przebieg ontogenezy ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju prenatalnego człowieka - odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_W01 EU4 Wiedza: Posiada ogólną znajomość dotyczącą budowy komórki zwierzęcej, jako jednostki strukturalnej i funkcjonalnej organizmu - odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_W02 EU5 Wiedza: Student posiada wiedzę i potrafi stosować polską terminologię dotyczącą budowy wybranych tkanek i układów, ze szczególnym uwzględnieniem układu ruchu i układu nerwowego - odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_W02 EU6 Wiedza: Student posiada wiedzę dotyczącą oceny właściwości fizykochemicznych krwi oraz biochemicznych markerów oceny metabolizmu i/lub uszkodzenia tkanki mięśniowej - odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_W06 EU7 Umiejętności: Student potrafi rozpoznać na obrazach z mikroskopu świetlnego, wybrane tkanki i narządy – odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_U01 EU8 Umiejętności: Student umie na podstawie analizy preparatów histologicznych opisać i zinterpretować budowę wybranych tkanek oraz wyjaśnić relacje między ich budową a funkcją - odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_U01 EU9 Umiejętności: Student potrafi ocenić stan rozwoju organizmu na podstawie zmian w strukturze tkanki kostnej oraz na podstawie zmian masy tkanki mięśniowej - odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_U05 EU10 Umiejętności: Student potrafi analizować wyniki podstawowych badań morfologicznych krwi i na tej podstawie zdiagnozować stan funkcjonalny organizmu - odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_U10 EU11 Kompetencje społeczne: Student jest gotów do poszerzania wiedzy niezbędnej w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych, samorozwoju i ma świadomość potrzeby w szczególnych przypadkach konsultacji z ekspertami – odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_K01 EU12 Kompetencje społeczne: Student jest świadomy zagrożeń dla zdrowia ludzi wynikających z postępu cywilizacyjnego i aktywnie propaguje zachowania prozdrowotne, w tym aktywność fizyczną - odniesienie do efektów kierunkowych KFOS1_K04 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Metody i kryteria oceniania: |
OCENA FORMUJĄCA – SKŁADOWE: 1: Aktywność na zajęciach. 2: Odpowiedź ustna. 3: Kolokwium. 4: Przygotowanie referatu. OCENA PODSMOWUJĄCA 1: Kolokwium zaliczeniowe. WARUNKI ZALICZENIA ZAJĘĆ 1: Opanowanie minimum 51% wiedzy – weryfikacja poprzez kolokwia. 2: Poprawne przygotowanie referatu. 3: Aktywność na ćwiczeniach. 4: Obecność na co najmniej 85% zajęć. KRYTERIA OCENY
|
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2019/2020" (zakończony)
Okres: | 2019-10-01 - 2020-02-28 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Dziekańskie, 15 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | MAŁGORZATA KOWAL | |
Prowadzący grup: | MAŁGORZATA KOWAL | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Dziekańskie - Zaliczenie na ocenę Wykład - Zaliczenie |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2020/21" (zakończony)
Okres: | 2020-10-01 - 2021-02-28 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
||||||||||||||||||||||||
Typ zajęć: |
Dziekańskie, 15 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|||||||||||||||||||||||||
Koordynatorzy: | MAŁGORZATA KOWAL | |||||||||||||||||||||||||
Prowadzący grup: | MAŁGORZATA KOWAL | |||||||||||||||||||||||||
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |||||||||||||||||||||||||
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Dziekańskie - Zaliczenie na ocenę Wykład - Zaliczenie |
|||||||||||||||||||||||||
Skrócony opis: |
INFORMACJE O NAUCZYCIELACH AKADEMICKICH OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA KARTĘ: dr Małgorzata Kowal WYMAGANIA WSTĘPNE 1). Znajomość biologii człowieka na poziomie szkoły średniej. CELE ZAJĘĆ 1). Zapoznanie studentów z budową komórki zwierzęcej, będącej jednostką strukturalną ciała. Zapoznanie z budową i funkcją poszczególnych organelli komórkowych oraz przebiegiem w nich podstawowych procesów biochemicznych. 2). Zapoznanie studentów z procesem starzenia się i śmierci komórki (apoptoza, nekroza). 3). Zapoznanie studentów z podstawowymi wiadomościami na temat rozwoju osobniczego (ontogenezy) człowieka ze szczególnym uwzględnieniem przebiegu rozwoju prenatalnego (śródmacicznego). 4). Zapoznanie studentów ze zmianami zachodzącymi podczas starzenia się organizmu człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem wybranych tkanek, oraz wynikającymi z tego zaleceniami dotyczącymi opieki nad osobami starszymi. |
|||||||||||||||||||||||||
Pełny opis: |
WYKŁADY 1: Wstęp do przedmiotu - zapoznanie studentów z zakresem obowiązującego materiału, wymaganiami, zalecaną literaturą i formą zaliczenia. Definicja i powszechność procesu starzenia się. Długość życia człowieka i innych organizmów. 2: Komórka jako jednostka strukturalna budująca ciało. Budowa błony biologicznej oraz transport przez błony. Budowa i funkcja jądra komórkowego – budowa chromatyny, przebieg i znaczenie procesu replikacji i transkrypcji. Funkcje poszczególnych organelli komórki zwierzęcej. 3: Budowa i funkcja pozostałych organelli komórkowych. Najważniejsze procesy zachodzące w komórce oraz ich lokalizacja – translacja, oddychanie wewnątrzkomórkowe. 4: Cykl życiowy komórki, podziały komórek budujących ciało człowieka (mitoza i mejoza). Starzenie się na poziomie komórkowym, zjawisko nekrozy i apoptozy. 5: Powstawanie organizmu - lokalizacja i przebieg procesu spermato- i owogenezy. 6: Etapy rozwoju zarodkowego człowieka – zapłodnienie, bruzdkowanie, implantacja, kształtowanie się listków zarodkowych i ich różnicowanie się w poszczególne tkanki i narządy. 7: Powstawanie, budowa i funkcje błon płodowych. Budowa i funkcje łożyska. 8: Definicja tkanki. Rodzaje tkanek podporowych - chrzęstna, kostna, krew. Proces różnicowania się tkanek z mezenchymy. Budowa i funkcja tkanki chrzęstnej, jej typy. 9: Budowa i funkcja tkanki kostnej - budowa istoty międzykomórkowej, typy i funkcja komórek tej tkanki. Typy tkanki kostnej. Proces kostnienia. Przystosowanie tych tkanek do pełnienia swoich funkcji. 10: Powstawanie, budowa i funkcja poszczególnych elementów składowych krwi. 11: Typy tkanki mięśniowej, budowa miocytu i włókna mięśniowego, różnice między nimi. Mechanizm pobudzenia i skurczu w mięśniach gładkich. 12: Budowa mięśni szkieletowych, typy włókien mięśniowych. Mechanizm pobudzenia i skurczu w mięśniach poprzecznie prążkowanych. 13: Budowa i funkcje neuronu oraz komórek glejowych. Rodzaje włókien nerwowych, mechanizm przewodzenia impulsów nerwowych. Budowa synapsy. 14: Kolokwium zaliczeniowe. 15: Zaliczenie przedmiotu ĆWICZENIA 1: Wstęp do ćwiczeń - zapoznanie studentów z zakresem obowiązującego materiału, wymaganiami, zalecaną literaturą i formą zaliczenia ćwiczeń. Zapoznanie się z budową i zasadami obsługi mikroskopu świetlnego. 2: Analiza histologiczna wybranych preparatów tkankowych. 3: Proces starzenia się tkanki chrzęstnej, zmiany chondrocytów i macierzy związane z tym procesem . 4: Analiza preparatów histologicznych z tkanki chrzęstnej szklistej i sprężystej. 5: Proces inwolucji tkanki kostnej - zjawisko osteoporozy, osteomalacji, osteoartrozy. 6: Analiza preparatów histologicznych z tkanki kostnej gąbczastej i blaszkowatej. 7: Omówienie zmian zachodzących wraz z wiekiem w objętości szpiku kostnego i w przebiegu procesów hemopoetycznych. Starzenie się układu odpornościowego. 8: Analiza rozmazów krwi. 9: Kolokwium z tematyki starzenia się tkanek podporowych. 10: Zmiany inwolucyjne w budowie mięśni - zmniejszanie się liczby i masy włókien mięśniowych. 11: Analiza preparatów histologicznych przygotowanych z tkanki mięśniowej gładkiej i poprzecznie prążkowanej (serca i szkieletowej) 12: Zmiany liczby i struktury neuronów zachodzące z wiekiem. Spowolnienie procesów przewodzenia. Choroba Alzheimera, Parkinsona. 13: Analiza preparatów histologicznych z tkanki nerwowej. 14: Kolokwium dotyczące tematyki zmian inwolucyjnych tkanki mięśniowej i nerwowej. 15: Zaliczenie ćwiczeń.
|
|||||||||||||||||||||||||
Literatura: |
LITERATURA PODSTAWOWA: 1). Alberts B. i Bray D., Hopkins K. (2016) Podstawy biologii komórki. Tom I i II. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 2). Cichocki T, Litwin JA, Mirecka J. (2016) Kompendium histologii. Podręcznika dla studentów nauk medycznych i przyrodniczych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. 3). Marchewka A. , Dąbrowski Z. , Żołądź JA. (2020) Fizjologia starzenia się. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 4). Stevens A., Lowe J. (2000) Histologia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. 5) Bartel H. (2019) Embriologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: 1). Srebro Z, Lach H. (2000) Genetyczne, epigenetyczne i bioenergetyczne mechanizmy starzenia się i nowotworów. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. 2). Sikora E., Bartosz G., Witkowski J. (2009) Biogerontologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 3). Malejczyk J. Sawicki W. (2019) Histologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie.